وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی که نهادی غیر سیاسی و غیر امنیتی است، برمبنای رسالت فرهنگی خود می کوشد نقش خود را در عرصه ادیان و مذاهب و اقوام ایرانی با رویکرد مثبت به گونه ای ایفا نماید که در عرصه فرهنگ سازی و اطلاع رسانی گام های بلندی را بردارد. این معاونت فعالیت خود رادر دو بخش (ادیان و مذاهب دینی) و (اقوام ایرانی) از سال 1392 آغاز کرده و در حال گسترش دادن این فعالیت هاست.
بخش اقوام ایرانی
از سال 1394 وزیر محترم وقت فرهنگ و ارشاد اسلامی بر اساس یک سیاست کلان فرهنگی در حوزه اقوام، ضمن تمرکز بر مسایل مرتبط با اقوام و مذاهب کشور با رویکرد فرهنگی به ویژه در استان های مرزی، پیگیری مسایل فرهنگی حوزه اقوام را بر عهده معاونت امور فرهنگی گذاشت. این معاونت نیزکمیته مذکور را تحت عنوان « مدیریت راهبردی مسائل اقوام ایرانی در حوزه فرهنگ» راه اندازی نمود که دبیر خانه آن در اداره کل مجامع، تشکل ها و فعالیت های فرهنگی مستقر است که انجام هماهنگی های لازم و پیگیری کارشناسی این حوزه در معاونت ادیان و مذاهب و اقوام صورت می گیرد. مهم ترین برنامه ها و فعالیت هایی که تا کنون برای پیگیری در حوزه فرهنگی اقوام ایرانی مصوب شده است، به شرح ذیل می باشد:
* پژوهش
1- انجام پژوهش نوع شناسی اقوام ایرانی براساس خاستگاه هویت و ملی گرایی
2- بررسی چگونگی تعریف مسأله قومیت در حوزه فرهنگی جهانی
3- انجام فرا تحلیل از مقالاتی که تاکنون در موضوع اقوامایرانی صورت گرفته است
4- تأسیس پژوهشکده تخصصی اقوام ایرانی
* جشنواره و نمایشگاه
1- برگزاری نمایشگاه های تخصصی کتاب مرتبط با اقوام
2- برگزاری بخش اقوام در نمایشگاه های استانی
3- برگزاری جشنواره فرهنگی- اجتماعی اقوام ایرانی
4-برگزاری جشنواره موسیقی اقوام ایرانی
5-برگزاری جشنواره پوشاک سنتی اقوام ایرانی
6-برگزاری نمایشگاهی از هنرهای تجسمی اقوام ایرانی در مرکز و در استان های مرزی
7-برگزاری جشنواره ادبی بانوان با موضوعیت وحدت اسلامی و تأثیر آن بر سبک زندگی اقوام
* حمایت از بزرگداشت مفاخر استانی
1- برگزاری همایش بزرگداشت مفاخر اقوام و مذاهب با معرفی استان های هدف (5 مورد)
2- برگزاری کنگره بزرگداشت مفاخر استان های مرزی
* فعالیت های نرم افزاری و انتشاراتی در حوزه اقوام
1- تشکیل بانک اطلاعاتی از وضعیت فرهنگی و اجتماعی اقوام ایرانی
2- حمایت از انتشار اطلس جامع ادیان، اقوام و مذاهب ایران
3- حمایت از طرح پژوهشی کتاب شناسی توصیفی ادیان، اقوام و مذاهب ایران
* حمایت از آثار صوتی و تصویری
1- تولید فیلم کوتاه از زندگی پیشکسوتان موسیقی بومی و محلی
2- تأسیس خانه های فرهنگ دیجیتال در استان های مرزی
* برنامه های آموزشی
1- برگزاری کارگاه های آموزشی و کلاس های تخصصی آشنایی با اقوام در ذیل برنامه های آموزشی وزارتخانه
2-حمایت از برنامه ها و طرح های آموزشی و بومی کانون های فرهنگی- هنری استان های هدف
* پشتیبانی اداری
1- فعال سازی ارتباط و تعامل کمیته اقوام با فراکسیون اقوام مجلس شورای اسلامی
2-ارتقاء سطح پست اداری کارشناسان اقوام و مذاهب در استان های هدف
3-مکلف نمودن